NFPA-A چیست؟ – همه آن چیزی که باید بدانید

آیا شما هم به دنبال اطلاعات کامل درباره استانداردهای NFPA هستید؟ اگر بله، مقاله‌ای که پیش رو دارید شما را با یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین استانداردهای بین‌المللی ایمنی حریق، یعنی NFPA، آشنا خواهد کرد. این استانداردها در بسیاری از صنایع برای جلوگیری از خطرات آتش‌سوزی و حفاظت از جان و مال افراد به‌کار گرفته می‌شوند. در این مقاله، به بررسی اصول عملکرد دتکتورهای شعله در استانداردهای NFPA 72 و NFPA 85 خواهیم پرداخت و شما را با ویژگی‌ها، کاربردها و الزامات نصب و نگهداری این سیستم‌های ایمنی آشنا خواهیم کرد. تا پایان مقاله با ما همراه باشید و از دانشی که می‌تواند ایمنی شما را تضمین کند، بهره‌مند شوید.

بیشتر بخوانید: دتکتور گاز کاتالیک چیست؟ – معرفی 0 تا 100

NFPA-A چیست؟

NFPA، که مخفف عبارت National Fire Protection Association است، یک سازمان غیرانتفاعی بین‌المللی است که در تدوین و انتشار استانداردها و کدهای ایمنی برای پیشگیری از آتش‌سوزی و حفاظت در برابر حریق فعالیت می‌کند. این انجمن استانداردهای معتبری همچون NFPA 70 (کد ملی برق)، NFPA 72 (کد ملی اعلام حریق) و NFPA 101 (کد ایمنی ساختمان) را منتشر می‌کند که در طراحی، نصب، بازرسی و نگهداری سیستم‌های ایمنی حریق به کار می‌روند. هدف اصلی NFPA کاهش خطرات آتش‌سوزی و حفاظت از جان و مال افراد از طریق ایجاد چارچوب‌های استاندارد ایمنی است. استانداردهای این انجمن به طور گسترده‌ای در صنایع مختلف و در بسیاری از کشورها به عنوان مرجع اصلی برای ایمنی حریق استفاده می‌شوند. این دستورالعمل‌ها به مهندسین، طراحان و مدیران ایمنی کمک می‌کنند تا سیستم‌های پیشگیرانه مؤثری طراحی کنند و در مواقع اضطراری واکنش سریعی داشته باشند.

بیشتر بخوانید: نحوه عیب یابی تجهیزات پیجینگ صنعتی

دتکتور شعله در NFPA72

استاندارد NFPA 72  شامل الزامات مربوط به دتکتورهای شعله به عنوان بخشی از سیستم‌های اعلام حریق است. در ادامه، نکات کلیدی مرتبط با دتکتورهای شعله از این استاندارد را توضیح می‌دهیم:

دتکتورهای شعله برای تشخیص آتش‌سوزی‌هایی که با انتشار نور فرابنفش (UV) یا مادون قرمز (IR) همراه هستند، استفاده می‌شوند. این دتکتورها برای شناسایی سریع شعله در محیط‌هایی که دود یا گرما ممکن است به‌سرعت قابل تشخیص نباشند، به کار می‌روند.

۱. اصول عملکرد دتکتور شعله

• دتکتورهای شعله معمولاً اشعه مادون قرمز (IR)، فرابنفش (UV)، یا ترکیبی از هر دو UV/IR و IR/IR چندطیفی را برای تشخیص آتش استفاده می‌کنند.
• این دتکتورها نسبت به تشعشعات نوری خاصی که توسط شعله تولید می‌شود حساس هستند و برای جلوگیری از هشدارهای کاذب، فیلترهای مخصوصی دارند.
• بیشتر بخوانید: سیستم پیجینگ کارخانه چیست؟ – بررسی (0 تا 100)

۲. مکان‌یابی و نصب دتکتور شعله

• دتکتورهای شعله باید به گونه‌ای نصب شوند که دید مستقیم به نواحی پرخطر داشته باشند.
• موانع فیزیکی مانند دیوارها، تجهیزات بزرگ یا تأسیسات ممکن است دید دتکتور را محدود کنند و باید در هنگام طراحی در نظر گرفته شوند.
• این دتکتورها معمولاً در محیط‌های صنعتی، انبارهای مواد قابل اشتعال، اتاق‌های توربین، مخازن سوخت و تأسیسات پتروشیمی استفاده می‌شوند.
• زوایای نصب باید مطابق با مشخصات سازنده باشد تا بهترین پوشش و حساسیت ممکن را فراهم کند.

۳. نگهداری و تست دتکتور شعله

• تست عملکرد: دتکتورهای شعله باید به‌صورت دوره‌ای آزمایش شوند تا اطمینان حاصل شود که به درستی کار می‌کنند. تست باید مطابق با دستورالعمل‌های سازنده و NFPA 72 انجام شود.
• تمیزکاری و نگهداری: گردوغبار، چربی و دیگر آلودگی‌ها می‌توانند عملکرد دتکتورهای شعله را مختل کنند، بنابراین باید به‌صورت منظم بررسی و تمیز شوند.
• شبیه‌سازی آتش واقعی: برای تست دتکتورها از منابع شبیه‌ساز شعله مخصوصی استفاده می‌شود که طیف UV یا IR مشابه با شعله واقعی ایجاد می‌کنند.
• بیشتر بخوانید: 0 تا 100 سیستم پیجینگ صنعتی

۴. جلوگیری از هشدارهای کاذب

• منابع نور مانند جوشکاری، انعکاس خورشید، تابش لامپ‌های قوی و تجهیزات گرمایشی ممکن است باعث هشدار کاذب شوند.
• دتکتورهای شعله معمولاً دارای فیلترهای حساسیت و الگوریتم‌های پردازش سیگنال هستند که به تمایز بین آتش واقعی و منابع نوری غیرخطرناک کمک می‌کند.

۵. الزامات الکتریکی و یکپارچگی سیستم

• دتکتورهای شعله باید با سیستم اعلام حریق مرکزی یکپارچه شوند و در صورت تشخیص شعله، سیگنال هشدار را به پنل کنترل ارسال کنند.
• منبع تغذیه دتکتور باید پایدار و مطابق با الزامات NFPA 72 باشد تا در مواقع اضطراری عملکرد صحیحی داشته باشد.
• بیشتر بخوانید: انواع دتکتور اعلام حریق + (بررسی انواع مختلف)

دتکتور شعله در استاندارد NFPA 85

استاندارد  NFPA 85 با عنوان “کد ایمنی برای بویلرها و سیستم‌های احتراقی” بر روی ایمنی در بویلرها، کوره‌های صنعتی، توربین‌های گازی، و سایر سیستم‌های احتراقی تمرکز دارد. این استاندارد شامل الزامات خاصی برای دتکتورهای شعله جهت نظارت بر عملکرد شعله و پیشگیری از خاموش شدن ناگهانی آن در تجهیزات احتراقی است.

نقش دتکتور شعله در سیستم‌های احتراقی

• هدف اصلی دتکتور شعله در NFPA 85:
  • تشخیص وجود یا عدم وجود شعله در مشعل‌های بویلرها و کوره‌ها.
  • جلوگیری از شرایط خاموش شدن ناگهانی شعله که می‌تواند باعث انفجار سوخت‌های نسوخته شود.
  • ارسال سیگنال‌های کنترلی به سیستم‌های حفاظتی برای خاموش کردن جریان سوخت در صورت عدم شناسایی شعله.
  • بیشتر بخوانید: انواع دتکتور بر اساس منطقه تحت پوشش (بررسی کلی)

انواع دتکتورهای شعله مورد استفاده در سیستم‌های احتراقی

NFPA 85 اجازه استفاده از انواع مختلف دتکتورهای شعله را می‌دهد که هرکدام برای شرایط خاصی مناسب هستند:

1. دتکتور شعله فرابنفش (UV – Ultraviolet)
   • ویژگی‌ها: حساس به تابش فرابنفش تولیدشده توسط شعله.
   • مزیت: واکنش سریع به اشتعال.
   • محدودیت: ممکن است به منابع نوری دیگر (مانند جوشکاری یا نور خورشید) حساس باشد و هشدار کاذب ایجاد کند.
2. دتکتور شعله مادون قرمز (IR – Infrared)
   • ویژگی‌ها: حساس به امواج مادون قرمز منتشرشده از شعله.
   • مزیت: عملکرد بهتر در محیط‌های آلوده به گردوغبار و دود.
   • محدودیت: ممکن است به تابش گرمایی دیگر (مانند سطوح داغ) واکنش نشان دهد.
3. دتکتورهای دوطیفی یا ترکیبی UV/IR و IR/IR
   • ویژگی‌ها: ترکیب هر دو فناوری UV و IR برای بهبود دقت تشخیص.
   • مزیت: کاهش هشدارهای کاذب در محیط‌های صنعتی.
4. دتکتور شعله مبتنی بر تکنولوژی فیبر نوری
   • ویژگی‌ها: استفاده از کابل‌های فیبر نوری برای تشخیص حرارت و نور شعله در محیط‌های بسیار گرم.
   • مزیت: عملکرد قابل‌اعتماد در محیط‌های دمای بالا مانند توربین‌های گازی.

نصب و مکان‌یابی دتکتور شعله

NFPA 85 الزامات دقیقی را برای نصب دتکتورهای شعله در سیستم‌های احتراقی مشخص می‌کند:

• دتکتورها باید به گونه‌ای نصب شوند که دید مستقیم به شعله داشته باشند.
• زاویه و موقعیت نصب باید مطابق با توصیه‌های سازنده و متناسب با نوع سوخت و نوع مشعل باشد.
• موانعی که ممکن است میدان دید دتکتور را مسدود کنند، باید در طراحی لحاظ شوند.
• برای افزایش اطمینان، از دو یا چند دتکتور شعله در نقاط مختلف مشعل استفاده می‌شود تا دقت تشخیص افزایش یابد.
• بیشتر بخوانید: انواع دتکتور سیستم اعلام حریق بر اساس نوع

عملکرد و قابلیت اطمینان دتکتور شعله

استاندارد  NFPA 85 بر روی عملکرد قابل‌اطمینان دتکتور شعله تأکید دارد. برخی از الزامات مهم عبارت‌اند از:

• واکنش سریع: دتکتور شعله باید توانایی تشخیص سریع شعله در زمان بسیار کوتاه را داشته باشد.
• عدم حساسیت به منابع نوری دیگر: باید از فیلترهای نوری و پردازش سیگنال استفاده شود تا از تشخیص نادرست جلوگیری شود.
• یکپارچگی با سیستم کنترل احتراق: دتکتور شعله باید سیگنال خروجی خود را به سیستم کنترل مشعل (Burner Management System – BMS) ارسال کند تا در صورت خاموش شدن شعله، جریان سوخت متوقف شود.

نگهداری، تست و بازرسی دتکتورهای شعله

استاندارد  NFPA 85 تأکید زیادی بر بازرسی‌های دوره‌ای، تست عملکرد و نگهداری دتکتور شعله دارد:

الف) تست عملکرد دتکتور شعله

• باید از منابع شبیه‌ساز شعله (Flame Simulators) برای آزمایش عملکرد دتکتور بدون خاموش کردن مشعل استفاده شود.
• دتکتورها باید در بازه‌های زمانی مشخص طبق دستورالعمل سازنده و الزامات استاندارد آزمایش شوند.

ب) تمیزکاری و نگهداری

• گردوغبار، دوده و رسوبات احتراق می‌توانند عملکرد دتکتور شعله را مختل کنند، بنابراین باید به‌صورت دوره‌ای تمیز شوند.
• هرگونه تغییر در موقعیت یا زاویه دید دتکتور باید ثبت و بررسی شود.

ج) کالیبراسیون و تنظیمات حساسیت

• برخی از دتکتورها نیاز به کالیبراسیون دوره‌ای دارند تا حساسیت آن‌ها در محدوده استاندارد حفظ شود.
• باید دتکتورها در برابر شرایط محیطی مختلف (مانند تغییرات دما و رطوبت) مقاوم باشند.
• بیشتر بخوانید: عیب یابی سیستم اعلام حریق | راهنمای 0 تا 100 رفع خرابی سیستم اعلام حریق

اقدامات اضطراری در صورت تشخیص خاموش شدن شعله

در صورتی که دتکتور شعله خاموش شدن شعله را تشخیص دهد، اقدامات زیر باید طبق استاندارد  NFPA 85 انجام شود:

1. بلافاصله فرمان قطع سوخت به مشعل صادر شود.
2. سیستم کنترل مشعل (BMS) باید بررسی کند که آیا شرایط ایمنی برقرار است.
3. فرآیند راه‌اندازی مجدد باید مطابق با پروتکل‌های ایمنی انجام شود.
4. سیستم اعلام هشدار باید به اپراتورها اطلاع دهد که مشعل خاموش شده است.
5. اگر خاموش شدن شعله به‌صورت مکرر اتفاق بیفتد، باید علت‌یابی شود. مثلاً کمبود سوخت، مشکلات فشار هوا، یا ایراد در سیستم اشتعال

جمع‌بندی

در نتیجه، استانداردهای NFPA نقش بسیار مهمی در تضمین ایمنی در برابر حریق و کنترل شرایط بحرانی ایفا می‌کنند. دتکتورهای شعله یکی از ابزارهای حیاتی در این استانداردها هستند که می‌توانند به‌طور مؤثری در جلوگیری از وقوع آتش‌سوزی‌های بزرگ و نجات جان و مال افراد کمک کنند. برای اطلاعات بیشتر و مشاوره تخصصی در خصوص انتخاب و نصب دتکتورهای شعله، پیشنهاد می‌کنیم از خدمات و محصولات با کیفیت سایت اسپین الکتریک استفاده کنید. برای مشاهده محصولات و سفارش آنلاین، به وب‌سایت اسپین الکتریک مراجعه کنید و ایمنی محیط خود را امروز تضمین کنید.

بیشتر بخوانید: چراغ نشانگر اعلام حریق چیست؟ – معرفی 0 تا 100

سوالات متداول

دتکتور شعله چیست و چگونه کار می‌کند؟

تکتور شعله یک دستگاه ایمنی است که برای تشخیص شعله آتش در محیط‌های مختلف استفاده می‌شود. این دتکتورها معمولاً از سنسورهای مادون قرمز (IR) یا فرابنفش (UV) برای شناسایی تابش‌هایی که از شعله منتشر می‌شود، استفاده می‌کنند. در صورت شناسایی شعله، دتکتور هشدار می‌دهد و به سیستم اعلام حریق سیگنال ارسال می‌کند.

چگونه می‌توان دتکتور شعله را به درستی نصب کرد؟

برای نصب دتکتور شعله، باید آن را در موقعیتی قرار داد که دید مستقیم به نواحی پرخطر داشته باشد. باید از نصب آن در مکان‌هایی که موانع فیزیکی مانند دیوارها یا تجهیزات بزرگ وجود دارند، خودداری کرد. همچنین، دتکتورها باید طبق دستورالعمل سازنده نصب شوند تا حساسیت و عملکرد بهینه حفظ شود.

چگونه می‌توان از بروز هشدارهای کاذب دتکتور شعله جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از هشدارهای کاذب، دتکتورهای شعله معمولاً با فیلترهای نوری و الگوریتم‌های پردازش سیگنال طراحی می‌شوند تا بتوانند تفاوت بین آتش واقعی و منابع نوری غیرخطرناک مانند جوشکاری یا تابش خورشید را تشخیص دهند. همچنین باید از نصب دتکتور در نزدیکی منابع نوری قوی یا سطوح داغ که می‌توانند باعث هشدارهای کاذب شوند، پرهیز کرد.