بیم دتکتور در استاندارد ISO 7240-12

در این مقاله، به بررسی جامع و دقیق بیم دتکتورها بر اساس استاندارد ISO 7240-12 پرداخته‌ایم. استانداردی که طراحی، عملکرد، نصب و آزمایش این تجهیزات را به دقت تنظیم می‌کند تا عملکرد بی‌نقص و دقت بالای آن‌ها در تشخیص دود تضمین شود. این مقاله نه تنها ویژگی‌های اصلی بیم دتکتورها و انواع آن‌ها را توضیح می‌دهد، بلکه الزامات فنی، محیطی و روش‌های آزمون‌های دوره‌ای را نیز بررسی می‌کند. اگر شما هم به دنبال اطلاعات دقیق و کاربردی در زمینه سیستم‌های اعلام حریق و بهبود ایمنی ساختمان‌ها هستید، ادامه مقاله می‌تواند نکات ارزشمندی برای شما به همراه داشته باشد. پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

 بیشتر بخوانید: راهنمای طراحی سیستم ‌های تشخیص شعله بر اساس استاندارد NFPA 72

بیم دتکتور اساس استاندارد  ISO 7240-12

سازمان بین‌المللی استانداردسازی (ISO) یک نهاد مستقل و غیردولتی است که استانداردهای بین‌المللی را برای تضمین کیفیت، ایمنی و کارایی در صنایع مختلف تدوین می‌کند. استانداردهای ISO در سطح جهانی پذیرفته شده و به بهبود عملکرد سیستم‌های مختلف، از جمله سیستم‌های اعلام حریق، کمک می‌کنند. یکی از مهم‌ترین استانداردهای مرتبط با اعلام حریق،  ISO 7240-12 است که به بیم دتکتورهای دودی اختصاص دارد. این استاندارد دستورالعمل‌های دقیقی را برای طراحی، عملکرد، نصب و آزمون این تجهیزات ارائه می‌دهد تا عملکرد صحیح و دقت بالای آن‌ها تضمین شود.

بیم دتکتورها تجهیزاتی هستند که با استفاده از پرتو نوری مادون قرمز یا لیزری کاهش شفافیت هوا ناشی از دود را تشخیص می‌دهند. این دتکتورها به‌طور کلی در دو نوع اصلی طبقه‌بندی می‌شوند:

1. بیم دتکتور نوع فرستنده-گیرنده جدا

 (Projected Beam Smoke Detector)

در این نوع، فرستنده و گیرنده در دو نقطه جداگانه قرار دارند و پرتو نوری از فرستنده به گیرنده ارسال می‌شود. در صورت کاهش شدت نور به دلیل وجود دود، آلارم فعال می‌شود.

بیشتر بخوانید: انواع کاربرد حسگر شعله در استاندارد NFPA

2. بیم دتکتور نوع انعکاسی

(Reflective Beam Smoke Detector)

در این مدل، فرستنده و گیرنده در یک واحد قرار دارند و یک بازتابنده در سمت مقابل نصب می‌شود. پرتو پس از برخورد به بازتابنده، به گیرنده بازمی‌گردد و کاهش شدت آن نشانه وجود دود است.

الزامات بیم دتکتورها در استاندارد ISO 7240-12

استاندارد ISO 7240-12 دستورالعمل‌هایی برای طراحی، نصب، آزمایش و نگهداری بیم دتکتورها ارائه می‌دهد. برخی از مهم‌ترین الزامات این استاندارد عبارت‌اند از:

1:

• بیم دتکتورها باید توانایی تشخیص تغییرات شفافیت هوا را با دقت بالا داشته باشند.
• محدوده تشخیص بیم دتکتورها باید بین 10 تا 100 متر باشد.
• حساسیت دستگاه باید قابل تنظیم بوده و نسبت به تغییرات غیرعادی محیطی مقاوم باشد.

2: شرایط محیطی و محدودیت‌ها

• بیم دتکتورها نباید تحت تأثیر نور مستقیم خورشید، گرد و غبار، رطوبت بالا یا تغییرات دمایی شدید قرار گیرند.
• در محیط‌هایی که دود به‌صورت یکنواخت منتشر نمی‌شود یا در نزدیکی سقف باقی نمی‌ماند، کارایی بیم دتکتورها کاهش می‌یابد.
• در مناطقی که دارای لرزش زیاد یا جریان هوا شدید هستند، نیاز به کالیبراسیون و بررسی‌های مکرر وجود دارد.

3: الزامات نصب

• بیم دتکتورها باید در فضاهای بزرگ مانند انبارها، سالن‌های تولید، آشیانه‌های هواپیما، فرودگاه‌ها و مراکز خرید نصب شوند.
• ارتفاع نصب باید متناسب با ارتفاع سقف باشد و معمولاً در محدوده 4 تا 25 متر قرار گیرد.
• در صورت وجود مانع در مسیر پرتو نوری، باید از چندین بیم دتکتور به‌صورت مکمل استفاده شود.
• فاصله بین بیم دتکتورها و دیوارها باید حداقل 0.5 متر باشد.

4: الزامات نگهداری و آزمون‌های دوره‌ای

• بیم دتکتورها باید به‌صورت دوره‌ای آزمایش و کالیبره شوند تا عملکرد صحیح آن‌ها تضمین شود.
• گرد و غبار و آلودگی‌های محیطی باید به‌طور منظم از سطح فرستنده، گیرنده و بازتابنده پاک شوند.
• زاویه و تنظیمات نوری باید بررسی شده و در صورت لزوم، مجدداً تنظیم شوند.
• دتکتورها باید دارای سیستم خودآزمایی (Self-Testing) و قابلیت تشخیص خرابی (Fault Detection) باشند.
• بیشتر بخوانید: دتکتور تشخیص آتش مبتنی بر انرژی تابشی در استاندارد NFPA72

 

روش‌های آزمون بیم دتکتورها بر اساس ISO 7240-12

ISO 7240-12 شامل مجموعه‌ای از آزمون‌های عملکردی و محیطی است که دقت و قابلیت اطمینان بیم دتکتورها را تأیید می‌کند. برخی از این آزمون‌ها عبارت‌اند از:

1. آزمون حساسیت به دود: بررسی میزان کاهش نور لازم برای فعال شدن هشدار.
2. آزمون محیطی: بررسی عملکرد دستگاه در دمای بالا، دمای پایین، رطوبت زیاد و شرایط گرد و غبار.
3. آزمون تأخیر هشدار: بررسی مدت‌زمان لازم برای فعال شدن هشدار جهت کاهش هشدارهای کاذب.
4. آزمون مقاومت در برابر نور خارجی: ارزیابی تأثیر منابع نوری خارجی مانند نور خورشید بر عملکرد دتکتور.
5. آزمون لرزش و ضربه: بررسی مقاومت بیم دتکتور در برابر لرزش‌های مکانیکی و ضربات احتمالی.

بیشتر بخوانید: دتکتور گاز کاتالیستی چیست؟ – بررسی 0 تا 100

مقاومت در برابر عوامل مزاحم و هشدارهای کاذب

بیم دتکتورها باید دارای فیلترهای نوری و الگوریتم‌های پردازش هوشمند باشند تا در برابر عوامل مزاحم مقاوم باشند. مهم‌ترین عوامل مزاحم که بیم دتکتورها باید در برابر آن‌ها ایمن باشند عبارت‌اند از:

• نور مستقیم خورشید یا نورهای مصنوعی قوی.
• گرد و غبار، دودهای غیرحریق (مانند دود اگزوز ماشین‌آلات صنعتی).
• حرکت اشیاء در مسیر بیم دتکتور (مانند پرندگان یا وسایل متحرک در انبارها).

بیشتر بخوانید: دتکتور گاز مادون قرمز چیست؟

نتیجه‌گیری

در نهایت، رعایت استاندارد ISO 7240-12 برای بیم دتکتورها نه تنها باعث بهبود دقت و عملکرد این تجهیزات می‌شود، بلکه نقش مهمی در افزایش ایمنی و کاهش خطرات ناشی از حریق در محیط‌های مختلف ایفا می‌کند. انتخاب بیم دتکتورهای باکیفیت و نصب صحیح آن‌ها مطابق با این استاندارد می‌تواند به حفاظت از ساختمان‌ها و تأسیسات حساس کمک کند. اگر به دنبال مشاوره تخصصی و تهیه تجهیزات اعلام حریق مطابق با استانداردهای روز دنیا هستید، پیشنهاد می‌کنیم به سایت اسپین الکتریک مراجعه کنید. این شرکت با ارائه محصولات معتبر و خدمات نصب و پشتیبانی حرفه‌ای، بهترین راهکارها را برای ایمنی شما فراهم می‌آورد. برای کسب اطلاعات بیشتر، همین حالا از سایت ما بازدید کنید!

بیشتر بخوانید: دتکتور گاز اولتراسونیک چیست؟

سوالات متداول

بیم دتکتور چیست و چگونه کار می‌کند؟

بیم دتکتور یک سیستم اعلام حریق است که با استفاده از پرتو نوری مادون قرمز یا لیزری، کاهش شفافیت هوا ناشی از دود را تشخیص می‌دهد. این دستگاه در دو نوع فرستنده-گیرنده جدا و انعکاسی موجود است. در نوع فرستنده-گیرنده جدا، پرتو نوری از فرستنده به گیرنده ارسال می‌شود و در صورت وجود دود، شدت نور کاهش می‌یابد. در نوع انعکاسی، پرتو نوری به بازتابنده برخورد کرده و سپس به گیرنده بازمی‌گردد؛ کاهش شدت نور نشان‌دهنده وجود دود است.

استاندارد ISO 7240-12 چه الزامات و دستورالعمل‌هایی برای بیم دتکتورها دارد؟

استاندارد ISO 7240-12 دستورالعمل‌های دقیقی برای طراحی، نصب، آزمایش و نگهداری بیم دتکتورها ارائه می‌دهد. این استاندارد الزامات خاصی برای حساسیت دستگاه، شرایط محیطی، نصب صحیح، و نگهداری دوره‌ای دتکتورها دارد. به عنوان مثال، بیم دتکتورها باید قادر به تشخیص تغییرات شفافیت هوا با دقت بالا باشند و نصب آن‌ها باید در فضاهای بزرگ و با فاصله مناسب از موانع صورت گیرد.

بیشتر بخوانید: دتکتور بیم دودی چیست؟

چگونه می‌توان از بروز هشدارهای کاذب در بیم دتکتورها جلوگیری کرد؟

برای جلوگیری از هشدارهای کاذب در بیم دتکتورها، باید از فیلترهای نوری و الگوریتم‌های پردازش هوشمند استفاده کرد که این سیستم‌ها قادرند عوامل مزاحم مانند نور مستقیم خورشید، گرد و غبار و دودهای غیرحریق را شناسایی کرده و از تأثیر آن‌ها بر عملکرد دتکتور جلوگیری کنند. همچنین، نصب درست و کالیبراسیون مداوم دتکتورها نیز به کاهش هشدارهای کاذب کمک می‌کند.